Rondom Garissa, Mwororo, en terug naar Nairobi

Laatste dagen in Garissa

Woensdag heb ik de rapportage over maandag en dinsdag samengesteld, en Christine helpt bij al die namen, en logistieke vragen die ik nog heb. Ik maak verder de afspraak met SiMaHo, Sisters Maternity Home, een kleine locale organisatie, van islamitische vrouwen die een dispensary,  met verloskamer en VCT runnen, zwangerschapscontroles doen met  een nurse en een clinical officer. Daarnaast hebben ze 5 dorpen voor een outreach-programma, gewoonlijk éénmaal per maand gaan ze naar zo’n dorp voor vaccinaties, ANC, vitamines, en malariabestrijding. Die dorpjes liggen langs de Tana in noordwestelijke richting, ook hier wonen veehoudende Somali’s. De verste locatie is 80 km over zandwegen met diepe geulen, overgebleven na vroegere regenbuien, ook hier valt bijna geen regen. Donderdag is de beurt aan deze verste post, ik zal meegaan, maar alles is overladen vol, er wordt verwacht dat ik zelf een auto regel. Vrijdag gaan we naar Mwororo, beschreven in mijn vorige verslag, waar SiMaHo héél af en toe ook komt, maar dan moet ik wel alle medicijnen kopen en 6 man personeel voor een dag inhuren. De tegenwaarde van € 200 is ongeveer daarvoor nodig. Vandaag is Arno teruggegaan naar Nederland, ik mag de auto van RD Zweden lenen, anders kom je hier niet ver.

Outreach clinic, de apotheek



Onder de boom



Mazelen, aan het infuus

Donderdag om kwart voor acht bij SiMaHo, we zouden om acht uur vertrekken, maar er is niet veel structuur, dus het wordt negen uur. Ook mijn auto wordt volgeladen met mensen en materieel. Vervolgens bijna twee uur rijden naar een verzameling hutjes, onder twee bomen die schaduw geven, er worden twee tenten opgezet, één voor de zwangerschapscontroles en één voor het lab, maar de laatste wordt niet gebruikt, de man zit buiten, zijn microscoop-lamp wordt gevoed door een klein solar-paneeltje. Er zijn eerst weinig mensen, alhoewel de komst van het team 2 weken geleden nog was aangekondigd. Het team was eerder terug omdat er een epidemie van mazelen was uitgebroken, waar kleine kinderen hier grote risico’s lopen, door de begeleidende hoge koorts en longontsteking, en beschadiging van de ogen. Er wordt wel gevaccineerd, maar de dekkingsgraad is hier erg laag. De patiëntjes met symptomen gaan in een aparte hoek onder een afdakje zitten of liggen, met handschoenen kan ik ze onderzoeken, sommige zijn uitgedroogd, en krijgen direct een infuus en antibiotica. Opvallend is dat het team alles doet, dat de dorpelingen vragen en het team draait, geeft. Overal elders is het zo geregeld dat dorpsbewoners als een tegenprestatie stoelen en tafels neer zetten, thee brengen, de mensen in de rij zetten, maar daar hadden ze bij SiMaHo nog nooit over nagedacht. Er komen al met al rond de zestig mensen, wie het hardst voordringt is het eerst aan de beurt…

Na afloop in het kantoor besproken dat we morgen in Mwororo dat anders moeten aanpakken omdat we daar heel veel mensen kunnen verwachten. Wat ik ervan gedacht had. SiMaHo wil altijd wel een dokter vrijwilliger, èn een auto, èn veel medicijnen, dat kunnen we toch wel even regelen.

Vrijdag om acht uur weer bij SiMaHo, ik mag twee keer rijden, het is maar 5 km, over de brug het stijle talud af. Op het erfje onder een grote boom in de schaduw installeren we alles, en de eerste rij staat er al. Er meldt zich zowaar iemand aan om te helpen; een clinical officer vertelt de mensen wat we komen doen, wat we ze kunnen bieden, en dat ze in de rij moeten staan, zodat we enig overzicht hebben. Omdat er veel ondervoeding is, laat ik de dietiste eerst alle kinderen onder de acht jaar wegen en meten, zodat je aan de hand van de groeicurven de ergste gevallen eruit haalt, de kinderen onder de P3, die dus onder de dikke rode lijn zitten. Daarvan zie ik er vandaag veel. De clinical officer een van de sisters en ik hebben ieder een eigen tafeltje en stoel, een leerling diëtist die mee was helpt mij met vertalen, hij doet het heel leuk, en is razend nieuwsgierig. Tegen één uur is de laborant verdwenen, hij heeft alles ingepakt, we zouden toch de hele dag werken ?, maar ach, het is vrijdag, gebedsdag, dus is hij is naar de moskee; ook mijn vertaler wordt wat onrustig, maar blijft toch zitten, ik denk dat Allah deze dienstverlening zeker zal waarderen. Het blijft hectisch, steeds staan mensen op je vingers te kijken, er is geen privacy, de rij blijft groeien, en om de paar uur moeten we de tafel een stukje opschuiven om in de schaduw te blijven.



zwangerschapscontrole en vaccinaties



spreekuur, niet veel privacy, wel heel veel belangstelling



Mwororo, rond de apotheek

Ik zie veel ondervoede kinderen, diarree, vaak al heel lang, wat ook een oorzaak is van de ondervoeding, ze nemen niets meer op. Snotneuzen, luchtweginfecties, ontstoken wonden zijn gewoonte-kwalen. We zien deze dag 227 mensen, maar om drie uur hebben we de rij gesloten anders waren we nooit weggekomen, en waren het er veel meer geweest, hier blijkt duidelijk hoe hoog de nood is. Armoe is de voornaamste oorzaak, weer veroorzaakt door werkeloosheid , slechte gezondheid en de vicieuze cirkel daardoor. Tegen vijf uur weer terug op de basis, en met de zusters toch de structuur voorzichtig besproken, ze zien geen probleem. En over het “weggeven” van medicijnen: er is geen handleiding voor het gebruik van medicijnen, drie soorten antibiotica vinden ze heel normaal. Onze werkwijze verschilt heel erg, maar is niet echt bespreekbaar; samenwerken wordt dan wel moeilijk.

Zaterdag ga ik om negen uur met de bus naar Nairobi, de rit zal 5 uur duren, 350 km. Ik ben benieuwd. Mijn gereserveerde plaats is al ingenomen, en na tussenkomst van enkele andere passagiers krijg ik toch mijn plek, niet van harte. Je komt Garissa niet zo maar uit. De brug is de eigenlijke grens met Kenia: er zijn zoveel Somalische vluchtelingen, die willen ze tegenhouden en ze niet allemaal in Nairobi hebben. Dus door drie soorten politie wordt de bus uitvoerig gecontroleerd: iedereen moet eruit, er wordt onder de stoelen en achter de luiken gekeken, en buiten de bus staan de vrouwen en mannen apart opgelijnd. Dan wordt van iedereen het identiteitsbewijs nauwkeurig bekeken, en de foto vergeleken, niet dat je veel ziet bij een totaal gesluierde vrouw, maar ook de vingerafdrukken worden vergeleken. Er is een aparte mijnheer voor niet-Kenianen, en ik ben de enige. Al met al duurt het een half uur, en er stonden ook nog twee bussen voor ons, zodat we pas na tien uur de brug over zijn, we hebben al 5 km gehad… Onderweg wordt van alles te koop aangeboden, en ieder passagier wil wat, zodat er wel tien keer gestopt wordt voor balen houtskool, kamelenmelk, fruit of suikerriet, en natuurlijk water en flesjes “soda” cola of fanta, en al die plastic flesjes gaan dan zo door het raam naar buiten, alles ligt bezaait met lege flesjes, hier geen recycling. O ja, dan ook nog tien keer stoppen voor weet ik wat voor politiecontroles, de oude bussen hebben altijd wel een barst in de ruit, en dat mag niet, maar voor 100 Ksh mag je doorrijden. En dat elke dag opnieuw. Even over drie uur naderen we Nairobi, ik heb een taxi gevraagd me op te pikken bij een rotonde vlak voor het eindpunt Eastleigh, waar het erg onoverzichtelijk en onveilig is, Nairobery. Dan naar Sjoerd, ik verheug me op een douche maar Nairobi zit al weken zonder water. Jammer dan. KLM vliegt vanavond om 11 uur, niet over Libië zoals altijd, dus een ommetje over Egypte.

Hiermee het einde van dit blog, ik hoop dat jullie een goed beeld hebben gekregen, er valt hier nog veel te doen, maar ze moeten wel zelf ook de schouders eronder zetten, niet zoals de verwenzusters van SiMaHo doen. Wat dat betreft heeft Christine de overheid en bewoners van Fafi duidelijk kunnen maken wat van hen gevraagd wordt, dus het kan wel.

En dan Mwororo, dat steeds tussen de wal en het schip valt.

Als de lezers dit werk willen steunen, kan dat via Rotary Doctors, een ANBI stichting. Rotary Doctors regelt de teams en de uitzendingen. Equator Medicare en mijn Rotaryclub Ambt Almelo hebben Rotary Doctors al gesteund.
Equator Medicare, ook met een ANBI erkenning, wil samen met anderen helpen bij de realisering van hardware, zoals een kinderafdeling of een dispensary.  Over de goede bestedingen van beide organisaties hoef ik niets meer te zeggen. 

Rotary Doctors heeft 50 artsen op de lijst, dit jaar kunnen er maar 20 worden uitgezonden, door geldgebrek !
Er zijn geen middelen nu een derde jeep-line op te starten, hoor ik bij thuiskomst. Ik dacht geschetst te hebben hoe hard we nodig zijn. Eerst in Mpeketoni, waar 25.000 mensen nu éénmaal per week een medisch team in de buurt hebben, dwz binnen 2 uur lopen .
Het district Fafi en de slum Mwororo zullen moeten wachten als er niet meer sponsors komen.
Mail me rustig voor meer informatie, of een voordracht: djungst5@gmail.com !