gezellige oudjes en een vol ziekenhuis

Woensdag de 16^e, gestart met de chronische patiënten, diabeten en hoge bloeddruk. Uitschieters een ruim 80 jarig helder dametje, dat in de Engelse tijd nog Engels had geleerd, en nu bij screening wegens malaise een bloedsuiker van 23 bleek te hebben. En de 23^e jarige jonge moeder met sinds 2 jaar een knallend hoge bloeddruk 190/120, niet goed te behandelen, ze had een vergroot hart met een geruis. Ik weet niets van haar nierfunctie of iets dergelijks, dat kan hier niet. Ik heb haar heel dringend geadviseerd naar een internist of cardioloog te gaan, ze gaat geld zoeken, en komt volgende week eea bespreken, evt het Molenbergpotje te gebruiken; een hersenbloeding of een infarct liggen bij deze jonge moeder op de loer. Na de 20 patiënten door naar Tewe, erg afgelegen en ook terustig, 15 patiënten , waarvan 6 met erge bloedarmoede door een eenzijdig voedingspatroon en/of wormen. Op de terugweg een huisbezoek gebracht bij een oudere man met niet behandelbare keelkanker, hij kan nog wel slikken, maar met enige moeite. Hij lijkt mij een hoge pijndrempel te hebben, zoals ik vaker heb meegemaakt. Enige adviezen en medicatie gegeven, veel meer kunnen we nu ook niet doen.

’s-Middags was de grote schoonmaak, alle kisten worden van binnen buiten gesopt, om het stof te verwijderen en alles weer op orde te zetten, tot iemand een kist uit zijn handen laat schieten en de 200 flesjes antibiotica in 6 soorten over de grond rolden in het zand. Ik ben in het stadje bij de plaatselijke “ apotheek “ ampullen gaan halen; die hebben we niet vaak nodig, maar het meeste was aardig over de datum, dat was in het slop geraakt, want de dokters gebruikten het nooit, ja, tot we het een keer nodig hebben, bij een toeval of een hersenmalaria; en de tetanusinjecties bij al die verwondingen dan, ook niet nodig ?  Het blijft vaak: herhalen. Bij het ziekenhuis heb ik nieuwe HIV-testen opgehaald, die van regeringswege verstrekt worden. Hetzelfde zou gelden voor de condooms, maar die worden al maanden niet meer uitgeleverd.

Wat betreft de kinderafdeling: in een jaarbericht van het CDF, Community Development Fund (geGoogled) staat dat er voor Mpeketoni  € 25.000 euro is uitgetrokken. Dr Nyaboga wil proberen dat op te hogen, zodat met de bijdrage van Equator het benodigde bedrag wat meer haalbaar lijkt, daarvoor zal er nog wel wat moeten gebeuren.

Wim laat ons voor het eten nog even zien dat het hier echt gevaarlijk kan zijn: bij opruimen tussen de bananenbomen hebben ze 6 groene en 2 zwarte mamba’s gevonden en direct gedood, nogal giftige soorten die vrij snel dodelijk kunnen zijn. Er is wel antiserum, maar dat is paardenserum dat nogal heftige reacties kan geven, dus uitkijken is het beste advies.

Donderdag naar Uziwa, vroeg op als altijd, ik slaap nu door de moskeeoproepen van vier uur en half zes, wel zo prettig, maar om 8 uur gaan we vol geladen weer op pad. Het is een teleurstellend rustige dag, 15 klanten, vooral ouderen. Sommige oudere vrouwen hebben de grote gaten van de Kikuyu’s in hun oorlellen. Het lijkt wel de koffiepauze van een bejaardenhuis, er wordt heel veel afgewebbeld. Dat heeft ook z’n charme. Ik hang nog enkele pamfletten op, “Tangazo”, aankondiging, van de verhuizing van de dental clinic en van “free camps”, dwz dat specialisten uit Nairobi op Lamu enkele dagen komen opereren; volgende week een oogarts, begin maart KNO-arts, beiden uit Nairobi,  en eind maart een chirurg uit Spanje. Alles om niet, en gezien de armoede is dat wel een heel mooi aanbod. De dental clinic van de Rotary Doctors-tandartsen zit nu bij ene kerk tegenover  het ziekenhuis, in Mpeketoni. Dat ligt centraal en de bus van Lamu naar Malindi komt er langs. Er komen nu duidelijk meer patiënten voor de tandarts, ook vanaf Lamu; er is een nieuwe COHO Community Oral Health Officer aangetrokken, die veel kan leren van de Nederlandse tandartsen, en in perioden dat er geen tandarts is, ook zelfstandig werken. De tandartsen zijn er speciaal ook voor de schoolprojecten.

Na het maken van de nodige excelbestanden voor de boekhouding, voor mijn opvolgers, ga ik naar het ziekenhuis en loop met Dr Nyaboga de grote visite. Alles ligt vol, eerst de kinderen op de vrouwenafdeling, veel brandwonden, maar ook een kind van net 4 jaar dat ondanks behandeling al 5 dagen nekstijf is, maar wel redelijk wakker, verdacht voor een cryptococcenmeningitis, wat je alleen ziet bij HIV infecties, de test bleek positief, dat heeft hij al bij zijn geboorte opgelopen maar komt nu tot uiting; telefonisch overleg met een kinderarts in Mombasa helpt om het juiste regime toe te passen.

Op de mannenafdeling vooral ongevallen, veel te snel rijdende brommers of motoren, meestal zonder helm, zowel bestuurders als passagiers als voetgangers zijn het slachtoffer. (Daar wordt overigens niet op gecontroleerd; wel wordt elke brommer aangehouden door de blauwhemden, er is altijd wel wat te zeuren en je komt pas weg na 30 of 50 Ksh steekgeld, het personeel weet er alles van.) privacy is onbekend: de HIV-patient wordt op zaal aangesproken en geadviseerd, de vrouw met borstkanker moet op zaal zonder gordijntje de OK-wond even laten zien, en iedereen is erg nieuwsgierig. Wel neemt de arts alle tijd voor zijn patiënten, de 36 bedden zijn na twee uur nog niet klaar.

Vlak voor zonsondergang ben ik thuis,gelukkig geen slang tegengekomen, tandarts Folkert wist nu de weg bij Lake Kenyatta en heeft veel vogels gezien en gefotografeerd. Hij had vandaag ook weer eea meegemaakt, in Hindi worden gevangenen geboeid in een streepjespak (zoals de Daltons) in de stoel gezet.

De nieuwe kliniek in Mpeketoni krijgt steeds meer bekendheid en de mensen lijken erg tevreden, en ook nieuwsgierig: toeschouwers voor de ramen (zonder glas) bekijken alles aandachtig; of de hele familie gaat mee de spreekkamer binnen, dat willen ze toch wel even zien. Eën maart begint Margaret, er is vraag naar kleine prothese om de gaten op te vullen, ze mag een start maken met sponsorgelden van een paar tandartsen met haar eigen tandtechnisch lab, de kamer is bijna klaar. Ongekend binnen 500 km !.